اسم : جعفر
لقبها : صادق- مصدق – محقق – کاشف الحقایق – فاضل – طاهر – قائم – منجی – صابر
کنیه : ابوعبدالله – ابواسماعیل – ابوموسی
نام پدر : حضرت امام محمد باقر ( علیه السلام )
نام مادر : فاطمه ( ام فروه ) دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر
زمان تولد : هفدهم ربیع الاول سال ۸۳ هجری
در روز جمعه یا دوشنبه ( بنا بر اختلاف ) در هنگام طلوع فجر مصادف با میلاد حضرت رسول . بعضی ولادت ایشان را روز سه شنبه هفتم رمضان و سال ولادت ایشان را نیز برخی سال ۸۰ هجری ذکر کرده اند .
محل تولد : مدینه منوره
عمر شریف ایشان : ۶۵ سال
مدت امامت : ۳۴ سال
زمان شهادت : ۲۵ شوال سال ۱۴۸ هجری درباره زمان شهادت نیز گروهی ماه شوال و دسته ای دیگر ۲۵ رجب را بیان کردند .
قاتل : منصور دوانیقی بوسیله زهر
محل دفن : قبرستان بقیع در مدینه منوره، در جوار قبر پدر ، جد و امام‏ حسن مجتبی علیهم السلام
زنان معروف آن حضرت : حمیده دختر صاعد مغربی ،  فاطمه دختر حسین بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب( علیهم السلام )
فرزندان پسر : موسی ( علیه السلام ) – اسماعیل – عبدالله – اسحاق – محمد – عباس – علی

فرزندان دختر : ام فروه – فاطمه – اسما

اسماعیل ، عبدالله و ام فروه مادرشان فاطمه دختر حسین بن علی بن حسین ( علیهما السلام )( نوه امام سجاد ) است . و امام موسی کاظم (علیه السلام) ، اسحاق و محمد که مادرشان حمیده خاتون می باشد . و عباس ، علی ، اسماء و فاطمه که هر یک از مادری به دنیا آمده اند .
نقش روی انگشتر حضرت : ما شاء الله لا قوه إلا بالله ، أستغفرالله .
اصحاب معروف امام صادق (علیه السلام) : ابان بن تغلب – اسحاق بن عمار- برید – صفوان بن مهران – ابوحمزه ثمالی – حریر بن عبدالله سجستانی زراره بن اعین شیبانی – عبدالله بن ابی یعفور-عمران بن عبدالله اشعری قمی .

رخسار حضرت : بیشتر شمایل آن حضرت مثل پدرشان امام باقر (علیه السلام) بود، جز آنکه کمی لاغرتر و بلند تر بودند ، سفید روی ، پیچیده موی و پیوسته صورتشان چون آفتاب می درخشید . بینی کشیده و وسط آن اندکی برآمده بود و بر گونه راست خال سیاه رنگی داشتند . ریش مبارک ایشان نه زیاد پرپشت و نه زیاد کم پشت بود . دندانهای ایشان درشت و سفید بود ومیان دو دندان پیشین آن گرامی فاصله وجود داشت . بسیار لبخند می زدند و چون نام پیامبر برده می شد رنگ از رخسارشان تغییر می کرد .

مختصری از عمر پر برکت ایشان:

حضرت‌ صادق‌ علیه السلام، تا سن‌ ۱۲ سالگى‌ معاصر جد گرامیش‌ حضرت‌ سجاد(ع) بود و مسلما تربیت اولیه‌ او تحت‌ نظر آن‌ بزرگوار صورت‌ گرفته‌ و امام‌ از خرمن‌ دانش‌ جدش‌ خوشه‌چینى‌ کرده‌ است‌ .

پس‌ از رحلت‌ امام‌ چهارم‌ مدت‌ ۱۹ سال‌ نیز در خدمت‌ پدر بزرگوارش‌ امام‌ محمد باقر ( ع‌ ) زندگى‌ کرد و با این‌ ترتیب‌ ۳۱ سال‌ از دوران‌ عمر خود را در خدمت‌ جد و پدر بزرگوار خود که‌ هر یک‌ از آنان‌ در زمان‌ خویش‌ حجت‌ خدا بودند ، و از مبدأ فیض‌ کسب‌ نور مى‌نمودند گذرانید .

بنابراین‌ صرف‌ نظر از جنبه‌ الهى‌ و افاضات‌ رحمانى‌ که‌ هر امامى‌ آن‌ را دار مى‌باشد ، بهره‌مندى‌ از محضر پدر و جد بزرگوارش‌ موجب‌ شد که‌ آن‌ حضرت‌ با استعداد ذاتى‌ و ذکاوت‌ بسیار ، به‌ حد کمال‌ علم‌ و ادب‌ رسید و در عصر خود بزرگترین‌ قهرمان‌ علم‌ و دانش‌ گردید .

پس‌ از درگذشت‌ پدر بزرگوارش‌،  ۳۴ سال‌ نیز دوره‌ امامت‌ او بود که‌ در این‌ مدت‌ “مکتب‌ جعفرى‌” را پایه‌ریزى‌ فرمود و موجب‌ بازسازى‌ و زنده‌ نگهداشتن‌ شریعت‌ محمدى‌ ( ص‌ ) گردید .

زندگى‌ پر بار امام‌ جعفر صادق‌ ( ع‌ ) مصادف‌ بود با خلافت‌ پنج‌ نفر از بنى‌ امیه‌ ( هشام‌ بن‌ عبدالملک‌ – ولید بن‌ یزید – یزید بن‌ ولید – ابراهیم‌ بن‌ ولید – مروان‌ حمار ) که‌ هر یک‌ به‌ نحوى‌ موجب‌ تألم‌ و تأثر و کدورت‌ روح‌ بلند امام‌ معصوم‌ ( ع‌ ) را فراهم‌ مى‌کرده‌اند ، و دو نفر از خلفاى‌ عباسى‌ ( سفاح‌ و منصور ) نیز در زمان‌ امام‌ ( ع‌ ) مسند خلافت‌ را تصاحب‌ کردند و نشان‌ دادند که‌ در بیداد و ستم‌ بر امویان‌ پیشى‌ گرفته‌اند ، چنانکه‌ امام‌ صادق‌ ( ع‌ ) در ۱۰ سال‌ آخر عمر شریفش‌ در ناامنى‌ و ناراحتى‌ بیشترى‌ بسر مى‌برد .

برگرفته از سایت آوینی